Evalueer het incident

Hoe pak je de evaluatie van incidenten aan?

Evalueren begint bij een goede registratie van alle incidenten. Zo krijg je zicht op de aard en omvang van agressie. Je ziet bijvoorbeeld of het aantal incidenten toe- of afneemt. Een evaluatie begint met een incidentanalyse. Zo breng je gestructureerd in kaart wat er gebeurde. De analyse bestaat uit de volgende stappen: 

• Hoe ernstig is het incident en wat is het risico op herhaling (risicotaxatie)? 
• Waarom gebeurde het incident (oorzaakanalyse)? 
• Komen soortgelijke incidenten vaker voor (trendanalyse)?
• Welke verbeteringen zijn mogelijk en hoe voer je die door (verbeteraanbevelingen)?

Hoe ernstig is het incident en wat is het risico op herhaling?

Het is belangrijk om de ernst van het incident en het risico op herhaling vast te stellen. Doe dit samen met de coördinator agressie en geweld, de leidinggevende en het team. Is de kans groot dat een incident opnieuw gebeurt? Kijk dan of extra preventie nodig is. Of pas je dienstverlening aan.

Waarom gebeurde het incident?

Deze stap bestaat uit het onderzoeken van de aanleiding en oorzaak van het incident. En eventuele onveilige situaties die een rol hebben gespeeld. Dit kan door te praten met het slachtoffer, getuigen en de dader. En door te kijken naar werkafspraken over bijvoorbeeld de dienstverlening. Belangrijke tips:

• Zorg dat het slachtoffer niet de schuld krijgt van het incident. Dan voelt hij zich veilig om te vertellen wat er gebeurde. 
• Kijk naar procedures en protocollen. Die geven een beeld van hoe de situatie volgens de regels had moeten verlopen.
• Bezoek de plek waar het gebeurde.
• Reconstrueer het incident en zet gegevens op een tijdlijn. Zo zie je of er informatie ontbreekt.
• Breng in kaart of veiligheidsafspraken voldoende hebben gewerkt.
• Zorg dat je de oorzaken goed in beeld krijgt. Soms kunnen technische of organisatorische aanpassingen herhaling voorkomen. In andere gevallen is het misschien nodig om medewerkers extra te trainen. 

Is er een trend te zien in de incidenten?

Door incidenten over een bepaalde periode bij te houden, ontstaat zicht op eventuele trends. Bijvoorbeeld patronen in type incidenten. Of meerdere incidenten met dezelfde dader, of op dezelfde locatie. Je kunt kijken naar:

• Het aantal geregistreerde incidenten per medewerker-functiegroep. 
• Het aantal geregistreerde incidenten per organisatieonderdeel. 
• Dagen of tijdstippen waarop de meeste incidenten plaatsvinden. Of periodes in het jaar.
• De daders en medewerkers die betrokken zijn bij incidenten.
• De oorzaak van verschillende incidenten.

Bespreek het incident in het teamoverleg

Bij een incident met veel impact is het belangrijk om deze in het teamoverleg te bespreken. Hoe is de organisatie met de situatie omgegaan? Is dit op een veilige manier gebeurd? Medewerkers zijn dan op de hoogte en vinden steun bij elkaar. Ook ontstaat er zicht op wat er in de toekomst beter kan om herhaling te voorkomen. Let er wel op dat deze evaluatie los staat van de nazorg voor het slachtoffer en andere medewerkers. 

Welke verbeteringen zijn mogelijk en hoe voer je die door?

Uit de incidentanalyse komt naar voren welke verbeteringen mogelijk zijn. Aanpassing van het agressieprotocol bijvoorbeeld. Of het verbeteren van de dienstverlening, zoals het beter nakomen van afspraken. Doel is dat de kans op incidenten daalt. Zorg dat duidelijk is wie binnen de organisatie verantwoordelijk is voor het doorvoeren van verbeteringen. Leg dit vast in beleid. En koppel terug aan het slachtoffer wat er verandert door de evaluatie. Dit geeft slachtoffers het gevoel dat ze serieus worden genomen. En het vergroot de bereidheid om incidenten te melden.